Biologia poziom biologia 4157649, Matura
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Centralna Komisja Egzaminacyjna
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu.
WPISUJE ZDAJCY
Miejsce
na naklejk
z kodem
KOD
PESEL
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
POZIOM PODSTAWOWY
MAJ 2010
Instrukcja dla zdajcego
1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14 stron
(zadania 1 29). Ewentualny brak zgo
przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
kadym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.
5. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.
6. Podczas egzaminu moesz korzysta z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej
naklejk z kodem.
8. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej
dla egzaminatora.
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 50
MBI-P1_1P-102
2
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
Zadanie 1. (2 pkt)
Zdolno do uywania narzdzi spotyka si czasem w wiecie zwierzt. Niektóre zwierzta
potrafi znaleziony w otoczeniu przedmiot przystosowa do swoich potrzeb, np. szympansy
przygotowuj gazk do wydobycia termitów z termitiery, odrywajc z niej licie. Cech
wyróniajc hominidy, z których wyewoluowa czowiek, jest nie tylko to, e uywaj
narzdzi, ale równie to, e potrafi uy ich do wytworzenia lub ulepszenia innych narzdzi.
Podaj dwie cechy budowy, które umoliwiy hominidom tworzenie coraz lepszych
narzdzi. Uzasadnij przydatno kadej z tych cech.
1. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Tkanka chrzstna utworzona jest z owalnych komórek z wyranie widocznym jdrem
komórkowym. Komórki wystpuj pojedynczo lub w skupieniach po kilka w substancji
pozakomórkowej, której gównymi skadnikami s wókna kolagenowe i elastynowe
(spryste). Obecno tych wókien ma decydujcy wpyw na mechaniczne waciwoci
tkanki chrzstnej.
a) Wybierz sporód podanych poniej grup zwizków organicznych t grup, do której
naley kolagen.
A. wglowodany B. tuszcze C. biaka
b) Podaj waciwo, jak kolagen nadaje tkance chrzstnej.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 3. (1 pkt)
Na rysunku przedstawiono budow czaszki czowieka.
Sporód koci czaszki widocznych na rysunku tylko jedna zachowuje odrbno i ruchomo.
Zaznacz strzak i podaj nazw widocznej na rysunku koci czaszki, która pozostaje
odrbna i ruchoma przez cae ycie czowieka, oraz okrel znaczenie tej koci.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
3
Zadanie 4. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono obraz krwi w organizmie biorcy po transfuzji. Widoczne s
erytrocyty dawcy zaglutynowane przez aglutyniny biorcy. Dawca ma grup krwi B.
a) Jak grup krwi moe mie biorca? Wybierz dwie poprawne odpowiedzi sporód
zaproponowanych poniej.
A. grupa krwi A B. grupa krwi B C. grupa krwi AB D. grupa krwi 0
b) Uzasadnij swój wybór.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5. (2 pkt)
Maopytkowo to choroba, w której pod wpywem ucisku, nawet bez wczeniejszego urazu,
pojawiaj si wybroczyny (siniaki) w skórze i w bonach luzowych. Najwicej ich wida
na koczynach i na tuowiu. Pojawiaj si te piercieniowate wylewy krwi w miejscach
naku skóry, nawracajce krwawienia z nosa i dzise. Mog te wystpi krwawienia
do przewodu pokarmowego, krwiomocz i bardzo grone krwotoki do mózgu. W obrazie krwi
wystpuje zmniejszona liczba trombocytów (pytek krwi).
a) Podaj nazw procesu, który ulega zaburzeniu u chorych na wyej opisan chorob.
.......................................................................................................................................................
b) Wyjanij rol trombocytów w tym procesie.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
1. 2a 2b 3. 4a 4b 5a 5b
Wypenia
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
Maks. liczba pkt
2 1 1 1 1 1 1 1
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
Zadanie 6. (2 pkt)
Które z poniszych stwierdze dotyczcych fizjologii oddychania s prawdziwe, a które
faszywe? Wstaw liter P obok informacji prawdziwych lub liter F obok informacji
faszywych.
P/F
A.
Oddychanie to proces, w którym organizm uzyskuje energi
do przeprowadzania procesów yciowych.
B.
W komórkach organizmu czowieka moe zachodzi
oddychanie tlenowe i beztlenowe.
C.
Jedynym substratem oddychania wewntrzkomórkowego
jest glukoza.
D.
Ostatecznymi produktami zarówno oddychania tlenowego,
jak i beztlenowego s zawsze ATP, H
2
O i CO
2.
Zadanie 7. (1 pkt)
Przysadka mózgowa wydziela hormony tropowe, np. hormon kortykotropowy i hormony
nietropowe (docelowe), np. hormon wzrostu.
Zaznacz poniej grup hormonów przysadki, która kontroluje wydzielanie hormonów
przez inne gruczoy dokrewne.
A. hormony tropowe B. hormony nietropowe
Zadanie 8. (1 pkt)
Jedn z dróg reakcji organizmu na stresor jest droga nerwowa prowadzca do wydzielania
przez rdze nadnerczy adrenaliny i noradrenaliny. Konsekwencj s, np.:
podwyszone ttno i cinienie krwi, intensywna wentylacja puc, zwikszenie dopywu krwi
do mini i mózgu, co zwiksza wydolno fizyczn i umysow, zmniejszenie dopywu krwi
do niektórych narzdów, np. do nerek i zatrzymanie wydalania moczu, rozszerzenie renic,
wzrost poziomu glukozy we krwi.
Zaznacz poniej, która cz autonomicznego ukadu nerwowego odpowiedzialna jest
za opisan szybk reakcj organizmu na stresor. Wyjanij znaczenie opisanych reakcji
organizmu.
A. ukad wspóczulny B. ukad przywspóczulny
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
5
Zadanie 9. (2 pkt)
Które z poniszych stwierdze dotyczcych procesu widzenia s prawdziwe, a które
faszywe? Wstaw liter P obok informacji prawdziwych lub liter F obok informacji
faszywych.
P/F
A.
Za widzenie w nocy i w dzie odpowiedzialne s obydwa rodzaje komórek
receptorowych siatkówki czopki i prciki.
B.
Daltonizm jest spowodowany brakiem lub nieprawidowym dziaaniem
niektórych rodzajów czopków.
C.
Ustawienie oczu z przodu gowy czowieka zapewnia mu znacznie szersze pole
widzenia, ni zwierztom majcym oczy po bokach gowy.
D.
Prawidowe widzenie zaley nie tylko od prawidowo dziaajcych oczu, ale
take od prawidowej analizy informacji w mózgu, które zostay odebrane przez
oko.
Zadanie 10. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono przemiany zachodzce w organizmie czowieka podczas
dugotrwaego, intensywnego wysiku fizycznego.
Misie
Wtroba
naczynie
krwionone
Z
glukoza
glukoza
X
X
a) Podaj nazw przemiany, której ulega glukoza w miniach, oraz nazw zwizku X.
nazwa przemiany .........................................................................................................................
nazwa zwizku X .........................................................................................................................
b) Podaj nazw zwizku Z i okrel jego rol w organizmie czowieka.
nazwa zwizku Z .........................................................................................................................
rola zwizku Z w organizmie .......................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
6. 7. 8. 9. 10a 10b
Wypenia
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
Maks. liczba pkt
2 1 1 2 1 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl lemansa.htw.pl
Centralna Komisja Egzaminacyjna
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu.
WPISUJE ZDAJCY
Miejsce
na naklejk
z kodem
KOD
PESEL
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
POZIOM PODSTAWOWY
MAJ 2010
Instrukcja dla zdajcego
1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14 stron
(zadania 1 29). Ewentualny brak zgo
przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
kadym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel.
5. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane.
6. Podczas egzaminu moesz korzysta z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej
naklejk z kodem.
8. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej
dla egzaminatora.
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 50
MBI-P1_1P-102
2
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
Zadanie 1. (2 pkt)
Zdolno do uywania narzdzi spotyka si czasem w wiecie zwierzt. Niektóre zwierzta
potrafi znaleziony w otoczeniu przedmiot przystosowa do swoich potrzeb, np. szympansy
przygotowuj gazk do wydobycia termitów z termitiery, odrywajc z niej licie. Cech
wyróniajc hominidy, z których wyewoluowa czowiek, jest nie tylko to, e uywaj
narzdzi, ale równie to, e potrafi uy ich do wytworzenia lub ulepszenia innych narzdzi.
Podaj dwie cechy budowy, które umoliwiy hominidom tworzenie coraz lepszych
narzdzi. Uzasadnij przydatno kadej z tych cech.
1. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Tkanka chrzstna utworzona jest z owalnych komórek z wyranie widocznym jdrem
komórkowym. Komórki wystpuj pojedynczo lub w skupieniach po kilka w substancji
pozakomórkowej, której gównymi skadnikami s wókna kolagenowe i elastynowe
(spryste). Obecno tych wókien ma decydujcy wpyw na mechaniczne waciwoci
tkanki chrzstnej.
a) Wybierz sporód podanych poniej grup zwizków organicznych t grup, do której
naley kolagen.
A. wglowodany B. tuszcze C. biaka
b) Podaj waciwo, jak kolagen nadaje tkance chrzstnej.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 3. (1 pkt)
Na rysunku przedstawiono budow czaszki czowieka.
Sporód koci czaszki widocznych na rysunku tylko jedna zachowuje odrbno i ruchomo.
Zaznacz strzak i podaj nazw widocznej na rysunku koci czaszki, która pozostaje
odrbna i ruchoma przez cae ycie czowieka, oraz okrel znaczenie tej koci.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
3
Zadanie 4. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono obraz krwi w organizmie biorcy po transfuzji. Widoczne s
erytrocyty dawcy zaglutynowane przez aglutyniny biorcy. Dawca ma grup krwi B.
a) Jak grup krwi moe mie biorca? Wybierz dwie poprawne odpowiedzi sporód
zaproponowanych poniej.
A. grupa krwi A B. grupa krwi B C. grupa krwi AB D. grupa krwi 0
b) Uzasadnij swój wybór.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5. (2 pkt)
Maopytkowo to choroba, w której pod wpywem ucisku, nawet bez wczeniejszego urazu,
pojawiaj si wybroczyny (siniaki) w skórze i w bonach luzowych. Najwicej ich wida
na koczynach i na tuowiu. Pojawiaj si te piercieniowate wylewy krwi w miejscach
naku skóry, nawracajce krwawienia z nosa i dzise. Mog te wystpi krwawienia
do przewodu pokarmowego, krwiomocz i bardzo grone krwotoki do mózgu. W obrazie krwi
wystpuje zmniejszona liczba trombocytów (pytek krwi).
a) Podaj nazw procesu, który ulega zaburzeniu u chorych na wyej opisan chorob.
.......................................................................................................................................................
b) Wyjanij rol trombocytów w tym procesie.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
1. 2a 2b 3. 4a 4b 5a 5b
Wypenia
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
Maks. liczba pkt
2 1 1 1 1 1 1 1
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
Zadanie 6. (2 pkt)
Które z poniszych stwierdze dotyczcych fizjologii oddychania s prawdziwe, a które
faszywe? Wstaw liter P obok informacji prawdziwych lub liter F obok informacji
faszywych.
P/F
A.
Oddychanie to proces, w którym organizm uzyskuje energi
do przeprowadzania procesów yciowych.
B.
W komórkach organizmu czowieka moe zachodzi
oddychanie tlenowe i beztlenowe.
C.
Jedynym substratem oddychania wewntrzkomórkowego
jest glukoza.
D.
Ostatecznymi produktami zarówno oddychania tlenowego,
jak i beztlenowego s zawsze ATP, H
2
O i CO
2.
Zadanie 7. (1 pkt)
Przysadka mózgowa wydziela hormony tropowe, np. hormon kortykotropowy i hormony
nietropowe (docelowe), np. hormon wzrostu.
Zaznacz poniej grup hormonów przysadki, która kontroluje wydzielanie hormonów
przez inne gruczoy dokrewne.
A. hormony tropowe B. hormony nietropowe
Zadanie 8. (1 pkt)
Jedn z dróg reakcji organizmu na stresor jest droga nerwowa prowadzca do wydzielania
przez rdze nadnerczy adrenaliny i noradrenaliny. Konsekwencj s, np.:
podwyszone ttno i cinienie krwi, intensywna wentylacja puc, zwikszenie dopywu krwi
do mini i mózgu, co zwiksza wydolno fizyczn i umysow, zmniejszenie dopywu krwi
do niektórych narzdów, np. do nerek i zatrzymanie wydalania moczu, rozszerzenie renic,
wzrost poziomu glukozy we krwi.
Zaznacz poniej, która cz autonomicznego ukadu nerwowego odpowiedzialna jest
za opisan szybk reakcj organizmu na stresor. Wyjanij znaczenie opisanych reakcji
organizmu.
A. ukad wspóczulny B. ukad przywspóczulny
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
5
Zadanie 9. (2 pkt)
Które z poniszych stwierdze dotyczcych procesu widzenia s prawdziwe, a które
faszywe? Wstaw liter P obok informacji prawdziwych lub liter F obok informacji
faszywych.
P/F
A.
Za widzenie w nocy i w dzie odpowiedzialne s obydwa rodzaje komórek
receptorowych siatkówki czopki i prciki.
B.
Daltonizm jest spowodowany brakiem lub nieprawidowym dziaaniem
niektórych rodzajów czopków.
C.
Ustawienie oczu z przodu gowy czowieka zapewnia mu znacznie szersze pole
widzenia, ni zwierztom majcym oczy po bokach gowy.
D.
Prawidowe widzenie zaley nie tylko od prawidowo dziaajcych oczu, ale
take od prawidowej analizy informacji w mózgu, które zostay odebrane przez
oko.
Zadanie 10. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono przemiany zachodzce w organizmie czowieka podczas
dugotrwaego, intensywnego wysiku fizycznego.
Misie
Wtroba
naczynie
krwionone
Z
glukoza
glukoza
X
X
a) Podaj nazw przemiany, której ulega glukoza w miniach, oraz nazw zwizku X.
nazwa przemiany .........................................................................................................................
nazwa zwizku X .........................................................................................................................
b) Podaj nazw zwizku Z i okrel jego rol w organizmie czowieka.
nazwa zwizku Z .........................................................................................................................
rola zwizku Z w organizmie .......................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
6. 7. 8. 9. 10a 10b
Wypenia
egzaminator
Uzyskana liczba pkt
Maks. liczba pkt
2 1 1 2 1 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]