CKE 2009 Ark, Arkusze Maturalne, Biologia, Arkusze Rozszerzenie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MBI-R1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
MAJ
ROK 2009
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 19 stron (zadania
1 – 39). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym
zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1.
(1 pkt)
Na rysunkach przedstawiono dwa rodzaje tkanki nabłonkowej człowieka.
I
II
Przyporządkuj każdemu z przedstawionych na rysunkach nabłonków po jednym
z wymienionych niżej miejsc jego występowania w organizmie człowieka.
A.
zewnętrzna powierzchnia ciała (naskórek)
B.
drogi oddechowe (tchawica, oskrzela)
C.
jelito cienkie
I
.........................
II
.........................
Zadanie 2.
(3 pkt)
Obecność cukrów prostych można wykryć za pomocą odczynników Fehlinga (I i II), które
dodane do badanego materiału, po podgrzaniu reagują na obecność glukozy
ceglastoczerwonym zabarwieniem.
Zaplanuj doświadczenie, w którym wykażesz obecność glukozy w soku z winogron.
Do dyspozycji masz: sok z winogron, probówki, palnik, roztwór glukozy, odczynniki
Fehlinga (I i II). W projekcie doświadczenia podaj opis:
1. próby kontrolnej
2. próby badawczej
3. sposobu ustalenia wyników
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(1 pkt)
Na schemacie przedstawiono substraty i produkty przemian w mitochondrium.
O
2
CO
2
, H
2
O
MITOCHONDRIUM
X
Y
Zaznacz zestaw związków oznaczonych jako X i Y.
X
Y
A
ADP i P
i
glukoza i ATP
B
kwas pirogronowy, ADP i P
i
ATP
C
ATP
kwas pirogronowy, ADP i P
i
D
glukoza, ADP i P
i
ATP
Zadanie 4.
(1 pkt)
Mitochondrium otoczone jest dwiema błonami. Błona wewnętrzna jest pofałdowana i tworzy
grzebienie. Liczba grzebieni i ich rozmiary zwiększają się w mitochondriach występujących
w komórkach narządów o intensywnym metabolizmie.
Na rysunkach przestawiono schematycznie mitochondria pochodzące z dwóch różnych
narządów.
A. B.
Podaj, który schemat przedstawia mitochondrium pochodzące najprawdopodobniej
z mięśnia szkieletowego. Wybór uzasadnij jednym argumentem, uwzględniając funkcję
mięśni i mitochondriów.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(1 pkt)
Komórki nabłonka jelita szczura wytwarzają śluz (glikoproteinę). Przeprowadzono
następujące doświadczenie. Najpierw do komórek nabłonka jelita szczura wprowadzono
radioaktywnie oznakowane aminokwasy. Ustalono, że zostały one wbudowane w białka,
które pojawiały się najpierw w siateczce wewnątrzplazmatycznej, a potem w cysternach
aparatu Golgiego. Następnie do tych samych komórek wprowadzono oznakowaną
radioaktywnie glukozę i zaobserwowano, że trafiała ona od razu do cystern aparatu Golgiego
z pominięciem siateczki wewnątrzplazmatycznej. Na koniec stwierdzono, że wytwarzany
przez badane komórki śluz jest radioaktywny.
Na podstawie opisu powyższego doświadczenia sformułuj wniosek dotyczący funkcji
aparatów Golgiego w komórkach nabłonkowych jelita szczura.
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
1.
2.
3.
4.
5.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
3
1
1
1
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 6.
(1 pkt)
Uczniowie otrzymali polecenie zaobserwowania zjawiska plazmolizy. W tym celu:
Uczeń 1
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki zwierzęce, następnie
dodał dwie krople stężonego roztworu chlorku sodu i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 2
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki zwierzęce, następnie
dodał dwie krople wody destylowanej i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 3
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki roślinne, następnie
dodał dwie krople stężonego roztworu chlorku sodu i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 4
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki roślinne, następnie
dodał dwie krople wody destylowanej i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Wymień ucznia, który ma szansę zaobserwować zjawisko plazmolizy. Podaj argument
uzasadniający ten wybór, uwzględniając w nim badany obiekt oraz mechanizm
obserwowanego zjawiska.
Uczeń: ..........................., ponieważ .............................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7.
(1 pkt)
Na wykresie przedstawiono widmo absorpcji barwników fotosyntetycznych.
Przeprowadzono następujące doświadczenie.
Siewki rzeżuchy podzielono na 3 grupy i umieszczono w jednakowych warunkach
(wilgotność, temperatura, stężenie CO
2
). Każdą grupę naświetlano światłem o innej barwie
przez okres dwóch tygodni:
grupę I – światłem niebieskim o długości fali 440 nm
grupę II – światłem żółtozielonym o długości fali 560 nm
grupę III – światłem czerwonym o długości fali 660 nm.
Następnie zmierzono w każdej grupie wysokość wszystkich siewek.
Na podstawie powyższych danych podaj, w której grupie siewek rośliny uzyskały
najwyższy wzrost. Odpowiedź uzasadnij.
.......................................................................................................................................................
…...................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 8.
(3 pkt)
Na uproszczonym schemacie przedstawiono fazę jednego z ważnych procesów
metabolicznych zachodzących u roślin.
a) Faza przedstawiona na schemacie nazywa się
A.
cykl Calvina
B.
cykl Krebsa
C.
łańcuch oddechowy
D.
faza jasna fotosyntezy
b) Podaj dokładną lokalizację w komórce roślinnej przedstawionej powyżej fazy.
.......................................................................................................................................................
c) Wymień dwa składniki siły asymilacyjnej biorącej udział w powyższej fazie.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(2 pkt)
Na rysunku przedstawiono przekrój poprzeczny liścia rośliny dwuliściennej.
A
Podaj
pełną
nazwę tkanki (A) zaznaczonej na rysunku oraz określ przystosowanie jej
budowy do pełnionej funkcji.
Nazwa: ............................................................................. . Przystosowanie: ..............................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
6.
7.
8a
8b
8c
9.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
1
1
1
2
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl lemansa.htw.pl
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MBI-R1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
MAJ
ROK 2009
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 19 stron (zadania
1 – 39). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym
zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1.
(1 pkt)
Na rysunkach przedstawiono dwa rodzaje tkanki nabłonkowej człowieka.
I
II
Przyporządkuj każdemu z przedstawionych na rysunkach nabłonków po jednym
z wymienionych niżej miejsc jego występowania w organizmie człowieka.
A.
zewnętrzna powierzchnia ciała (naskórek)
B.
drogi oddechowe (tchawica, oskrzela)
C.
jelito cienkie
I
.........................
II
.........................
Zadanie 2.
(3 pkt)
Obecność cukrów prostych można wykryć za pomocą odczynników Fehlinga (I i II), które
dodane do badanego materiału, po podgrzaniu reagują na obecność glukozy
ceglastoczerwonym zabarwieniem.
Zaplanuj doświadczenie, w którym wykażesz obecność glukozy w soku z winogron.
Do dyspozycji masz: sok z winogron, probówki, palnik, roztwór glukozy, odczynniki
Fehlinga (I i II). W projekcie doświadczenia podaj opis:
1. próby kontrolnej
2. próby badawczej
3. sposobu ustalenia wyników
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(1 pkt)
Na schemacie przedstawiono substraty i produkty przemian w mitochondrium.
O
2
CO
2
, H
2
O
MITOCHONDRIUM
X
Y
Zaznacz zestaw związków oznaczonych jako X i Y.
X
Y
A
ADP i P
i
glukoza i ATP
B
kwas pirogronowy, ADP i P
i
ATP
C
ATP
kwas pirogronowy, ADP i P
i
D
glukoza, ADP i P
i
ATP
Zadanie 4.
(1 pkt)
Mitochondrium otoczone jest dwiema błonami. Błona wewnętrzna jest pofałdowana i tworzy
grzebienie. Liczba grzebieni i ich rozmiary zwiększają się w mitochondriach występujących
w komórkach narządów o intensywnym metabolizmie.
Na rysunkach przestawiono schematycznie mitochondria pochodzące z dwóch różnych
narządów.
A. B.
Podaj, który schemat przedstawia mitochondrium pochodzące najprawdopodobniej
z mięśnia szkieletowego. Wybór uzasadnij jednym argumentem, uwzględniając funkcję
mięśni i mitochondriów.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(1 pkt)
Komórki nabłonka jelita szczura wytwarzają śluz (glikoproteinę). Przeprowadzono
następujące doświadczenie. Najpierw do komórek nabłonka jelita szczura wprowadzono
radioaktywnie oznakowane aminokwasy. Ustalono, że zostały one wbudowane w białka,
które pojawiały się najpierw w siateczce wewnątrzplazmatycznej, a potem w cysternach
aparatu Golgiego. Następnie do tych samych komórek wprowadzono oznakowaną
radioaktywnie glukozę i zaobserwowano, że trafiała ona od razu do cystern aparatu Golgiego
z pominięciem siateczki wewnątrzplazmatycznej. Na koniec stwierdzono, że wytwarzany
przez badane komórki śluz jest radioaktywny.
Na podstawie opisu powyższego doświadczenia sformułuj wniosek dotyczący funkcji
aparatów Golgiego w komórkach nabłonkowych jelita szczura.
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
1.
2.
3.
4.
5.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
3
1
1
1
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 6.
(1 pkt)
Uczniowie otrzymali polecenie zaobserwowania zjawiska plazmolizy. W tym celu:
Uczeń 1
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki zwierzęce, następnie
dodał dwie krople stężonego roztworu chlorku sodu i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 2
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki zwierzęce, następnie
dodał dwie krople wody destylowanej i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 3
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki roślinne, następnie
dodał dwie krople stężonego roztworu chlorku sodu i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Uczeń 4
umieścił w kropli wody na szkiełku przedmiotowym komórki roślinne, następnie
dodał dwie krople wody destylowanej i rozpoczął obserwację pod mikroskopem.
Wymień ucznia, który ma szansę zaobserwować zjawisko plazmolizy. Podaj argument
uzasadniający ten wybór, uwzględniając w nim badany obiekt oraz mechanizm
obserwowanego zjawiska.
Uczeń: ..........................., ponieważ .............................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7.
(1 pkt)
Na wykresie przedstawiono widmo absorpcji barwników fotosyntetycznych.
Przeprowadzono następujące doświadczenie.
Siewki rzeżuchy podzielono na 3 grupy i umieszczono w jednakowych warunkach
(wilgotność, temperatura, stężenie CO
2
). Każdą grupę naświetlano światłem o innej barwie
przez okres dwóch tygodni:
grupę I – światłem niebieskim o długości fali 440 nm
grupę II – światłem żółtozielonym o długości fali 560 nm
grupę III – światłem czerwonym o długości fali 660 nm.
Następnie zmierzono w każdej grupie wysokość wszystkich siewek.
Na podstawie powyższych danych podaj, w której grupie siewek rośliny uzyskały
najwyższy wzrost. Odpowiedź uzasadnij.
.......................................................................................................................................................
…...................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 8.
(3 pkt)
Na uproszczonym schemacie przedstawiono fazę jednego z ważnych procesów
metabolicznych zachodzących u roślin.
a) Faza przedstawiona na schemacie nazywa się
A.
cykl Calvina
B.
cykl Krebsa
C.
łańcuch oddechowy
D.
faza jasna fotosyntezy
b) Podaj dokładną lokalizację w komórce roślinnej przedstawionej powyżej fazy.
.......................................................................................................................................................
c) Wymień dwa składniki siły asymilacyjnej biorącej udział w powyższej fazie.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(2 pkt)
Na rysunku przedstawiono przekrój poprzeczny liścia rośliny dwuliściennej.
A
Podaj
pełną
nazwę tkanki (A) zaznaczonej na rysunku oraz określ przystosowanie jej
budowy do pełnionej funkcji.
Nazwa: ............................................................................. . Przystosowanie: ..............................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
6.
7.
8a
8b
8c
9.
Wypełnia
egzaminator!
Maks. liczba pkt
1
1
1
1
1
2
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]