Biologia ROZ. 1.2009,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MBI-R1_1P-091
PRÓBNY EGZAMIN
MATURALNY
Z BIOLOGII
STYCZEŃ
ROK 2009
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 20 stron (zadania
1 – 39). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
każdym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nieużywaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczasegzaminumożesz korzystać z linijki.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Poniższy rysunek wykorzystaj do rozwiązania zadań: 1. i 2.
Na rysunku przedstawiono schemat budowy błony komórki eukariotycznej na poziomie
molekularnym (zgodny z modelem Singera i Nicolsona).
przestrzeń zewnętrzna komórki
wnętrze komórki
Zadanie 1.
(2 pkt)
Na podstawie rysunku:
a) podaj cechę budowy różniącą zewnętrzną powierzchnię błony komórkowej
od powierzchni wewnętrznej tej błony,
b) przedstaw jeden ze sposobów rozmieszczenia białek względem podwójnej warstwy
lipidów.
a) .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b) .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(1 pkt)
Wśród sformułowań od A do D zaznacz to, które
nieprawidłowo
określa rolę łańcuchów
oligosacharydowych obecnych w błonie komórkowej
.
A.
Odgrywają istotną rolę podczas rozpoznawania komórek przez układ odpornościowy.
B.
Chronią błonę komórkową przed urazami mechanicznymi.
C.
Stanowią materiał zapasowy i energetyczny komórki.
D.
Chronią błonę komórkową przed uszkodzeniami chemicznymi.
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(2 pkt)
W błonach komórek występują wyspecjalizowane struktury białkowe, zwane kanałami
jonowymi, umożliwiające transport jonów przez błonę. O selektywności kanału decyduje jego
skład białkowy i charakter reszt aminokwasowych skierowanych do wnętrza kanału
jonowego. Jeżeli przeważają reszty naładowane dodatnio, kanał przepuszcza aniony, jeżeli
naładowane ujemnie – przepuszcza kationy.
Wykresem zilustrowano (u jednego z gatunków roślin okrytonasiennych) zależność przyrostu
świeżej masy od stężenia jonów potasu w pożywkach, na których hodowano tkanki
osobników dzikich i zmutowanych. Osobniki zmutowane nie posiadają w plazmolemie
wyspecjalizowanych struktur białkowych (białek kanałowych) ułatwiających transport jonów
potasu (K
+
) przez błonę.
Na podstawie powyższych informacji:
a) podaj wartość stężenia jonów potasu, przy której największe znaczenie
w transporcie tych jonów ma obecność białek kanałowych:
...........................................,
b) określ, czy reszty aminokwasowe skierowane do wnętrza kanału jonowego dla jonów
potasu są naładowane dodatnio, czy ujemnie:
...................................................................
Zadanie 4.
(1 pkt)
W błonach komórek oprócz białek kanałowych występują białka zwane przenośnikami.
Białka te transportują przez błonę różne substancje w sposób aktywny lub bierny.
Podaj cechę różniącą transport aktywny od biernego.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 5.
(2 pkt)
Poniżej zamieszczono schematyczny rysunek komórek ulegających podziałom wraz
z uczniowskim opisem (zdania od 1 do 6).
1.
Rysunki ilustrują różne fazy podziałów komórek.
2.
Moim zdaniem nie można określić, czy są to
podziały komórek roślinnych, czy zwierzęcych.
3.
Tylko pojedyncze komórki są w stadium
metafazy i anafazy.
4.
Wszystkie komórki mają kształt wielokątów.
5.
Wydaje mi się, że jest jednakowe tempo
podziałów komórek.
6.
Wielkość komórek jest zróżnicowana.
Spośród zdań od 1 do 6 wybierz i podaj numery tylko tych, które
a) zawierają fakty dotyczące
przebiegu podziałów
komórkowych:
....................................
b) zawierają opinie ucznia o tych
podziałach
:
...........................................
Zadanie 6.
(2 pkt)
Liczba i rozmieszczenie mitochondriów w komórkach nie są przypadkowe. W komórkach
nabłonka gruczołowego mitochondria układają się na linii przemieszczania się wydzieliny
z komórki do jej otoczenia. We włóknach mięśniowych mitochondria leżą w bliskim
sąsiedztwie włókienek kurczliwych. W plemnikach mitochondria otaczają ściśle podstawę
wici, która jest organellum ruchu tej komórki.
Na podstawie powyższych informacji sformułuj prawidłowość dotyczącą sposobu
rozmieszczenia mitochondriów w komórce. Wyjaśnij związek rozmieszczenia
mitochondriów z ich funkcją.
Prawidłowość: ..............................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Wyjaśnienie: .................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 7.
(2 pkt)
W komórkach autotroficznych siła asymilacyjna,
powstająca w fazie fotosyntezy zależnej
od światła (jasnej), umożliwia zachodzenie fazy niezależnej od światła (ciemnej, cyklu
Calvina). Nie wszystkie poniższe sformułowania w sposób poprawny opisują powstawanie
ATP i NADPH oraz ich znaczenie dla przebiegu fotosyntezy.
Wśród sformułowań od A do E zaznacz dwa, które są prawdziwe.
A.
ATP jest produktem fazy fotosyntezy zależnej od światła, a NADPH – fazy niezależnej od
światła.
B.
Jednym z warunków syntezy ATP jest transport elektronów przez łańcuch przenośników
zlokalizowany w chloroplastach.
C.
Synteza NADPH, w zależności od rodzaju fosforylacji, jest sprzężona lub nie jest
sprzężona z fotolizą wody.
D.
NADPH i ATP są niezbędne do przekształcenia kwasu fosfoglicerynowego do aldehydu
fosfoglicerynowego.
E.
Odtwarzanie pierwotnego akceptora dwutlenku węgla z aldehydu fosfoglicerynowego
wymaga udziału NADPH.
Zadanie 8.
(1 pkt)
Enzymy mają zdolność obniżania energii aktywacji przez co ułatwiają zainicjowanie reakcji.
Szybkość reakcji enzymatycznej (przy stałym stężeniu enzymu, pH i temperaturze) zależy
od stężenia substratu. Stała Michaelisa (K
M
) to takie stężenie substratu, przy którym reakcja
osiąga połowę szybkości maksymalnej – V
max
– w warunkach optymalnych.
Poniższy wykres ilustruje zależność między szybkością reakcji a stężeniem substratu.
Na podstawie danych z wykresu podaj
wartość K
M
:
......................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl lemansa.htw.pl
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MBI-R1_1P-091
PRÓBNY EGZAMIN
MATURALNY
Z BIOLOGII
STYCZEŃ
ROK 2009
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 20 stron (zadania
1 – 39). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
każdym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nieużywaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczasegzaminumożesz korzystać z linijki.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Poniższy rysunek wykorzystaj do rozwiązania zadań: 1. i 2.
Na rysunku przedstawiono schemat budowy błony komórki eukariotycznej na poziomie
molekularnym (zgodny z modelem Singera i Nicolsona).
przestrzeń zewnętrzna komórki
wnętrze komórki
Zadanie 1.
(2 pkt)
Na podstawie rysunku:
a) podaj cechę budowy różniącą zewnętrzną powierzchnię błony komórkowej
od powierzchni wewnętrznej tej błony,
b) przedstaw jeden ze sposobów rozmieszczenia białek względem podwójnej warstwy
lipidów.
a) .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b) .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(1 pkt)
Wśród sformułowań od A do D zaznacz to, które
nieprawidłowo
określa rolę łańcuchów
oligosacharydowych obecnych w błonie komórkowej
.
A.
Odgrywają istotną rolę podczas rozpoznawania komórek przez układ odpornościowy.
B.
Chronią błonę komórkową przed urazami mechanicznymi.
C.
Stanowią materiał zapasowy i energetyczny komórki.
D.
Chronią błonę komórkową przed uszkodzeniami chemicznymi.
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 3.
(2 pkt)
W błonach komórek występują wyspecjalizowane struktury białkowe, zwane kanałami
jonowymi, umożliwiające transport jonów przez błonę. O selektywności kanału decyduje jego
skład białkowy i charakter reszt aminokwasowych skierowanych do wnętrza kanału
jonowego. Jeżeli przeważają reszty naładowane dodatnio, kanał przepuszcza aniony, jeżeli
naładowane ujemnie – przepuszcza kationy.
Wykresem zilustrowano (u jednego z gatunków roślin okrytonasiennych) zależność przyrostu
świeżej masy od stężenia jonów potasu w pożywkach, na których hodowano tkanki
osobników dzikich i zmutowanych. Osobniki zmutowane nie posiadają w plazmolemie
wyspecjalizowanych struktur białkowych (białek kanałowych) ułatwiających transport jonów
potasu (K
+
) przez błonę.
Na podstawie powyższych informacji:
a) podaj wartość stężenia jonów potasu, przy której największe znaczenie
w transporcie tych jonów ma obecność białek kanałowych:
...........................................,
b) określ, czy reszty aminokwasowe skierowane do wnętrza kanału jonowego dla jonów
potasu są naładowane dodatnio, czy ujemnie:
...................................................................
Zadanie 4.
(1 pkt)
W błonach komórek oprócz białek kanałowych występują białka zwane przenośnikami.
Białka te transportują przez błonę różne substancje w sposób aktywny lub bierny.
Podaj cechę różniącą transport aktywny od biernego.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
Zadanie 5.
(2 pkt)
Poniżej zamieszczono schematyczny rysunek komórek ulegających podziałom wraz
z uczniowskim opisem (zdania od 1 do 6).
1.
Rysunki ilustrują różne fazy podziałów komórek.
2.
Moim zdaniem nie można określić, czy są to
podziały komórek roślinnych, czy zwierzęcych.
3.
Tylko pojedyncze komórki są w stadium
metafazy i anafazy.
4.
Wszystkie komórki mają kształt wielokątów.
5.
Wydaje mi się, że jest jednakowe tempo
podziałów komórek.
6.
Wielkość komórek jest zróżnicowana.
Spośród zdań od 1 do 6 wybierz i podaj numery tylko tych, które
a) zawierają fakty dotyczące
przebiegu podziałów
komórkowych:
....................................
b) zawierają opinie ucznia o tych
podziałach
:
...........................................
Zadanie 6.
(2 pkt)
Liczba i rozmieszczenie mitochondriów w komórkach nie są przypadkowe. W komórkach
nabłonka gruczołowego mitochondria układają się na linii przemieszczania się wydzieliny
z komórki do jej otoczenia. We włóknach mięśniowych mitochondria leżą w bliskim
sąsiedztwie włókienek kurczliwych. W plemnikach mitochondria otaczają ściśle podstawę
wici, która jest organellum ruchu tej komórki.
Na podstawie powyższych informacji sformułuj prawidłowość dotyczącą sposobu
rozmieszczenia mitochondriów w komórce. Wyjaśnij związek rozmieszczenia
mitochondriów z ich funkcją.
Prawidłowość: ..............................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Wyjaśnienie: .................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Próbny egzamin maturalny z biologii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 7.
(2 pkt)
W komórkach autotroficznych siła asymilacyjna,
powstająca w fazie fotosyntezy zależnej
od światła (jasnej), umożliwia zachodzenie fazy niezależnej od światła (ciemnej, cyklu
Calvina). Nie wszystkie poniższe sformułowania w sposób poprawny opisują powstawanie
ATP i NADPH oraz ich znaczenie dla przebiegu fotosyntezy.
Wśród sformułowań od A do E zaznacz dwa, które są prawdziwe.
A.
ATP jest produktem fazy fotosyntezy zależnej od światła, a NADPH – fazy niezależnej od
światła.
B.
Jednym z warunków syntezy ATP jest transport elektronów przez łańcuch przenośników
zlokalizowany w chloroplastach.
C.
Synteza NADPH, w zależności od rodzaju fosforylacji, jest sprzężona lub nie jest
sprzężona z fotolizą wody.
D.
NADPH i ATP są niezbędne do przekształcenia kwasu fosfoglicerynowego do aldehydu
fosfoglicerynowego.
E.
Odtwarzanie pierwotnego akceptora dwutlenku węgla z aldehydu fosfoglicerynowego
wymaga udziału NADPH.
Zadanie 8.
(1 pkt)
Enzymy mają zdolność obniżania energii aktywacji przez co ułatwiają zainicjowanie reakcji.
Szybkość reakcji enzymatycznej (przy stałym stężeniu enzymu, pH i temperaturze) zależy
od stężenia substratu. Stała Michaelisa (K
M
) to takie stężenie substratu, przy którym reakcja
osiąga połowę szybkości maksymalnej – V
max
– w warunkach optymalnych.
Poniższy wykres ilustruje zależność między szybkością reakcji a stężeniem substratu.
Na podstawie danych z wykresu podaj
wartość K
M
:
......................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]