CKE 2006 Oryginalny arkusz maturalny 2-ZR WOS, Matura
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Miejsce
na naklejkę
z kodem szkoły
dysleksja
MWO-R1A1P-062
EGZAMIN MATURALNY
Z WIEDZY
O SPOŁECZEŃSTWIE
Arkusz II
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
ARKUSZ II
MAJ
ROK 2006
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron (zadania
26 – 33). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Arkusz zawiera dwie części. Część pierwsza arkusza wymaga
analizy materiałów źródłowych, a część druga napisania
krótkiego wypracowania na jeden z podanych tematów.
3. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to przeznaczonym.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
50 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Zadanie 26.
(1 pkt)
Na podstawie fragmentów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz własnej wiedzy
wykonaj polecenie.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.
Artykuł 11
1. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie
polityczne zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu
wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. [...]
Artykuł 13
Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich
programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu,
a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową
i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę
państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.
Źródło:
Dz. U. z 1997 roku, nr 78, poz. 483
Napisz, w jakich wypadkach można zakazać działalności partii politycznej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 27.
(3 pkt)
Przeczytaj zamieszczony poniżej tekst i wykonaj polecenia (27.1.–27.2.).
„Zasady i programy są w polityce ważne, ale decydującą rolę odgrywają okoliczności, które
są tak nieskończenie różnorodne, że myśląc o polityce, musimy korzystać z doktryn.
Przynajmniej one mają jakąś intelektualną spójność. Często doktryna jest jedyną wskazówką
pozwalającą ocenić zmiany polityczne. Zawsze też ma pewne walory intelektualne, dla
których warto ją studiować. Jednocześnie należy zdawać sobie sprawę z tego, że
w rzeczywistym sprawowaniu władzy rola jej jest bardzo ograniczona. Każde bowiem
uzasadnienie jakiegoś kierunku politycznego formułowane jest w kategoriach abstrakcyjnych
i gdy zmieniają się okoliczności, uzasadnienie to popycha partię dalej, niż rzeczywiście
chciałaby się znaleźć. Kiedy tak się zdarza, zachodzi konieczność modyfikacji albo polityki,
albo doktryny. Czasem obu”.
Źródło: K. Minogue,
Polityka
, Warszawa 1997, s. 85-89.
Arkusz II
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Arkusz II
3
27.1.
(1 pkt)
Wyjaśnij przedstawioną przez autora zależność pomiędzy doktryną a programem
politycznym.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
27.2
(2 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego – zdaniem autora – programy partii politycznych powinny być budowane
na podstawie doktryn (podaj dwie przyczyny).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
26
27.1 27.2
Maks. liczba pkt
1
1
2
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Zadanie 28.
(4 pkt)
Przeczytaj tekst i na jego podstawie wykonaj polecenie.
Czy sprawiedliwość wystarcza?
„Trudno nie stwierdzić, że w świecie współczesnym zostało rozbudzone na wielką
skalę
poczucie sprawiedliwości.
Z pewnością
też ono jeszcze bardziej uwydatnia to wszystko,
co ze sprawiedliwością jest sprzeczne zarówno w stosunkach między ludźmi, pomiędzy
grupami społecznymi czy ‘klasami’, jak też pomiędzy poszczególnymi narodami, państwami,
wreszcie systemami politycznymi, czy też całymi tak zwanymi światami. Ów głęboki
i wieloraki nurt, u podstaw którego świadomość współczesnych ludzi postawiła
sprawiedliwość, świadczy o etycznym charakterze owych napięć i zmagań, które przenikają
świat. [...]
Trudno wszakże nie zauważyć, iż bardzo często
programy, które biorą początek w idei
sprawiedliwości
, które mają służyć jej urzeczywistnieniu we współżyciu ludzi, ludzkich grup
i społeczeństw,
ulegają w praktyce wypaczeniu.
Chociaż więc w dalszym ciągu na tę samą
ideę sprawiedliwości się powołują, doświadczenie wskazuje na to, że nad sprawiedliwością
wzięły górę inne negatywne siły, takie jak zawziętość, nienawiść czy nawet okrucieństwo.
Wówczas chęć zniszczenia przeciwnika, narzucenia mu całkowitej zależności, ograniczenia
jego wolności, staje się istotnym motywem działania; jest to sprzeczne z istotą
sprawiedliwości, która sama z siebie zmierza do ustalenia równości i prawidłowego podziału
pomiędzy partnerami sporu. Ten rodzaj nadużycia samej idei sprawiedliwości oraz
praktycznego jej wypaczania świadczy o tym, jak
dalekie od sprawiedliwości
może stać się
działanie ludzkie,
nawet jeśli podjęte jest w imię sprawiedliwości. [...]
Doświadczenie przeszłości i współczesności wskazuje na to, że sprawiedliwość sama
nie wystarcza, że – co więcej – może doprowadzić do zaprzeczenia i zniweczenia samej
siebie, jeśli nie dopuści do kształtowania życia ludzkiego w różnych jego wymiarach
owej
głębszej
mocy, jaką jest miłość.
To przecież doświadczenie dziejowe pozwoliło, między
innymi, na sformułowanie twierdzenia:
summum ius – summa iniuria
(najwyższe prawo –
najwyższym bezprawiem). Twierdzenie to nie deprecjonuje sprawiedliwości, nie pomniejsza
znaczenia porządku na niej budowanego, wskazuje tylko w innym aspekcie na tę samą
potrzebę sięgania do głębszych jeszcze sił ducha, które warunkują porządek sprawiedliwości.
Źródło: Jan Paweł II,
Encyklika Dives in misericordia
, pkt 12.
Podaj dwie cechy programów politycznych, które byłyby zgodne z zaproponowaną w tekście
wizją porządku społecznego. Uzasadnij wybór.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Arkusz II
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Arkusz II
5
Zadanie 29.
(3 pkt)
Na podstawie zamieszczonego tekstu wykonaj polecenie.
Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy
Tytuł I
Definicja i cele Unii
Artykuł I-2. Wartości Unii
Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji,
równości, państwa prawa, jak również poszanowania praw człowieka, w tym osób należących
do mniejszości. Wartości te są wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym
na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości
kobiet i mężczyzn.
Artykuł I-5. Stosunki między Unią a Państwami Członkowskimi
1. Unia szanuje równość Państw Członkowskich wobec Konstytucji, jak również ich
tożsamość narodową, nierozerwalnie związaną z ich podstawowymi strukturami politycznymi
i konstytucyjnymi, w tym w odniesieniu do samorządu lokalnego i regionalnego. Szanuje
podstawowe funkcje państwa, w tym mające na celu zapewnienie jego integralności
terytorialnej, utrzymanie porządku publicznego oraz ochronę bezpieczeństwa narodowego.
[...]
Tytuł III
Kompetencje Unii
Art. I-11. Zasady podstawowe
[...] 3. Zgodnie z zasadą pomocniczości, Unia w dziedzinach, które nie należą do jej
wyłącznej kompetencji, podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim
cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez
Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym,
jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze jego
osiągnięcie na poziomie Unii.
4. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, zakres i forma działania Unii nie wykracza poza to,
co jest konieczne do osiągnięcia celów Konstytucji.[...]
Napisz, jakie założenia leżą u podstaw zasady pomocniczości i zasady proporcjonalności
działania Unii Europejskiej w odniesieniu do Państw Członkowskich.
…………………………………………………………………………………………………...
.…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
.……………………………………………………………………...…………………………...
.…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
28
29
Maks. liczba pkt
4
3
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl lemansa.htw.pl
Miejsce
na naklejkę
z kodem szkoły
dysleksja
MWO-R1A1P-062
EGZAMIN MATURALNY
Z WIEDZY
O SPOŁECZEŃSTWIE
Arkusz II
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
ARKUSZ II
MAJ
ROK 2006
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron (zadania
26 – 33). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Arkusz zawiera dwie części. Część pierwsza arkusza wymaga
analizy materiałów źródłowych, a część druga napisania
krótkiego wypracowania na jeden z podanych tematów.
3. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to przeznaczonym.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
50 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Zadanie 26.
(1 pkt)
Na podstawie fragmentów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz własnej wiedzy
wykonaj polecenie.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku.
Artykuł 11
1. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie
polityczne zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu
wpływania metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa. [...]
Artykuł 13
Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich
programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu,
a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową
i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę
państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.
Źródło:
Dz. U. z 1997 roku, nr 78, poz. 483
Napisz, w jakich wypadkach można zakazać działalności partii politycznej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 27.
(3 pkt)
Przeczytaj zamieszczony poniżej tekst i wykonaj polecenia (27.1.–27.2.).
„Zasady i programy są w polityce ważne, ale decydującą rolę odgrywają okoliczności, które
są tak nieskończenie różnorodne, że myśląc o polityce, musimy korzystać z doktryn.
Przynajmniej one mają jakąś intelektualną spójność. Często doktryna jest jedyną wskazówką
pozwalającą ocenić zmiany polityczne. Zawsze też ma pewne walory intelektualne, dla
których warto ją studiować. Jednocześnie należy zdawać sobie sprawę z tego, że
w rzeczywistym sprawowaniu władzy rola jej jest bardzo ograniczona. Każde bowiem
uzasadnienie jakiegoś kierunku politycznego formułowane jest w kategoriach abstrakcyjnych
i gdy zmieniają się okoliczności, uzasadnienie to popycha partię dalej, niż rzeczywiście
chciałaby się znaleźć. Kiedy tak się zdarza, zachodzi konieczność modyfikacji albo polityki,
albo doktryny. Czasem obu”.
Źródło: K. Minogue,
Polityka
, Warszawa 1997, s. 85-89.
Arkusz II
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Arkusz II
3
27.1.
(1 pkt)
Wyjaśnij przedstawioną przez autora zależność pomiędzy doktryną a programem
politycznym.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
27.2
(2 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego – zdaniem autora – programy partii politycznych powinny być budowane
na podstawie doktryn (podaj dwie przyczyny).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
26
27.1 27.2
Maks. liczba pkt
1
1
2
Uzyskana liczba pkt
4
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Zadanie 28.
(4 pkt)
Przeczytaj tekst i na jego podstawie wykonaj polecenie.
Czy sprawiedliwość wystarcza?
„Trudno nie stwierdzić, że w świecie współczesnym zostało rozbudzone na wielką
skalę
poczucie sprawiedliwości.
Z pewnością
też ono jeszcze bardziej uwydatnia to wszystko,
co ze sprawiedliwością jest sprzeczne zarówno w stosunkach między ludźmi, pomiędzy
grupami społecznymi czy ‘klasami’, jak też pomiędzy poszczególnymi narodami, państwami,
wreszcie systemami politycznymi, czy też całymi tak zwanymi światami. Ów głęboki
i wieloraki nurt, u podstaw którego świadomość współczesnych ludzi postawiła
sprawiedliwość, świadczy o etycznym charakterze owych napięć i zmagań, które przenikają
świat. [...]
Trudno wszakże nie zauważyć, iż bardzo często
programy, które biorą początek w idei
sprawiedliwości
, które mają służyć jej urzeczywistnieniu we współżyciu ludzi, ludzkich grup
i społeczeństw,
ulegają w praktyce wypaczeniu.
Chociaż więc w dalszym ciągu na tę samą
ideę sprawiedliwości się powołują, doświadczenie wskazuje na to, że nad sprawiedliwością
wzięły górę inne negatywne siły, takie jak zawziętość, nienawiść czy nawet okrucieństwo.
Wówczas chęć zniszczenia przeciwnika, narzucenia mu całkowitej zależności, ograniczenia
jego wolności, staje się istotnym motywem działania; jest to sprzeczne z istotą
sprawiedliwości, która sama z siebie zmierza do ustalenia równości i prawidłowego podziału
pomiędzy partnerami sporu. Ten rodzaj nadużycia samej idei sprawiedliwości oraz
praktycznego jej wypaczania świadczy o tym, jak
dalekie od sprawiedliwości
może stać się
działanie ludzkie,
nawet jeśli podjęte jest w imię sprawiedliwości. [...]
Doświadczenie przeszłości i współczesności wskazuje na to, że sprawiedliwość sama
nie wystarcza, że – co więcej – może doprowadzić do zaprzeczenia i zniweczenia samej
siebie, jeśli nie dopuści do kształtowania życia ludzkiego w różnych jego wymiarach
owej
głębszej
mocy, jaką jest miłość.
To przecież doświadczenie dziejowe pozwoliło, między
innymi, na sformułowanie twierdzenia:
summum ius – summa iniuria
(najwyższe prawo –
najwyższym bezprawiem). Twierdzenie to nie deprecjonuje sprawiedliwości, nie pomniejsza
znaczenia porządku na niej budowanego, wskazuje tylko w innym aspekcie na tę samą
potrzebę sięgania do głębszych jeszcze sił ducha, które warunkują porządek sprawiedliwości.
Źródło: Jan Paweł II,
Encyklika Dives in misericordia
, pkt 12.
Podaj dwie cechy programów politycznych, które byłyby zgodne z zaproponowaną w tekście
wizją porządku społecznego. Uzasadnij wybór.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Arkusz II
Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie
Arkusz II
5
Zadanie 29.
(3 pkt)
Na podstawie zamieszczonego tekstu wykonaj polecenie.
Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy
Tytuł I
Definicja i cele Unii
Artykuł I-2. Wartości Unii
Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji,
równości, państwa prawa, jak również poszanowania praw człowieka, w tym osób należących
do mniejszości. Wartości te są wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym
na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości
kobiet i mężczyzn.
Artykuł I-5. Stosunki między Unią a Państwami Członkowskimi
1. Unia szanuje równość Państw Członkowskich wobec Konstytucji, jak również ich
tożsamość narodową, nierozerwalnie związaną z ich podstawowymi strukturami politycznymi
i konstytucyjnymi, w tym w odniesieniu do samorządu lokalnego i regionalnego. Szanuje
podstawowe funkcje państwa, w tym mające na celu zapewnienie jego integralności
terytorialnej, utrzymanie porządku publicznego oraz ochronę bezpieczeństwa narodowego.
[...]
Tytuł III
Kompetencje Unii
Art. I-11. Zasady podstawowe
[...] 3. Zgodnie z zasadą pomocniczości, Unia w dziedzinach, które nie należą do jej
wyłącznej kompetencji, podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim
cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez
Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym,
jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze jego
osiągnięcie na poziomie Unii.
4. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, zakres i forma działania Unii nie wykracza poza to,
co jest konieczne do osiągnięcia celów Konstytucji.[...]
Napisz, jakie założenia leżą u podstaw zasady pomocniczości i zasady proporcjonalności
działania Unii Europejskiej w odniesieniu do Państw Członkowskich.
…………………………………………………………………………………………………...
.…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
.……………………………………………………………………...…………………………...
.…………………………………………………………………………………………………..
.…………………………………………………………………………………………………..
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
28
29
Maks. liczba pkt
4
3
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]